Kilka Informacji na Temat naszego Miasta i jego Historii:
Kwidzyn(niem. Marienwerder, łac. Quedin/Insula Sanctae Mariae, pol. Wyspa Panny Marii) - stolica Powiśla. Miasto i gmina w województwie pomorskim, w powiecie kwidzyńskim, położone nad rzeką Liwą, prawym dopływem Nogatu. Siedziba władz powiatu. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do województwa elbląskiego.
Zapisy nazewnictwa
- 1233 - Quedin
- 1236 - Insula Sancte Marie
- 1235 - de Quedina
- 1236 - castrum quod dicitur paruum Quedin
- 1243 - insule de Quidino
- 1250 - Insulam s. Marie
- 1251 - Quidin
- 1254 - castrum et civitas Insule S. Marie
- 1264 - Quidinensis Episcopus
- 1287 - Insula beate virginis
- 1313 - Insula s. Marie
- 1330 - Insula Sancte Marie
- 1336 - Marienwerder
- 1340 - Margenwerder, Merginwerder, Insula s. Marie
- 1343 - Marienwerder
- 1346 - Merginwerdir
- 1454 - Quedzyn alias Marienwerder
- 1466 - Quidzyn alias Marienwerder
- 1470 - Qwedzyn
- 1513 - Quidzin
- 1565 - do Kwidzyna
- 1687 - Kwidzyn
- 1790 - Marienwerder
- 1884 - Kwidzyn
- 1936 - Kwidzyn
- 1941 - Marienwerder
- 1951 - Kwidzyn
Pomezańskie grodzisko o nazwie Kwedis (w zapisach kronikarskich wymieniana jako Quedin, Queden) istniało w XI wieku. Najprawdopodobniej zostało zniszczone podczas walk toczonych na tych terenach. Osada, została ponownie założona przez zakon krzyżacki w 1233 r. Gród otrzymał prawa miejskie po lokacji na prawie chełmińskim w 1233 lub 1235 roku. Miasto zostało zniszczone podczas walk prusko - krzyżackich w 1243 roku. Odbudowane przez Krzyżaków. W latach 1285 - 1587 stolica biskupstwa pomezańskiego. Ponowna lokacja miasta miała miejsce w 1336 roku, od tego roku oficjalna nazwa miasta brzmiała Marienwerder. W 1440 roku powstał tu Związek Pruski. Po wojnie trzynastoletniej (1466) pozostał przy Prusach jako polskie lenno. Od 1772 roku siedziba departamentu, od 1818 regencji w prowincji Prusy Zachodnie. W 1920 roku odbył się tutaj plebiscyt, w wyniku którego pozostał w granicach Niemiec, tym razem jako siedziba regencji zachodniopruskiej w Prusach Wschodnich. W 1930 roku miało miejsce nad Marienwerder niecodzienne zdarzenie. Dnia 24 sierpnia 1930 r. mieszkańcy miasta mogli być świadkiem historycznego przelotu nad miastem sterowca "LZ-127 Graf Zeppelin." Był to prawdopodobnie jeden z wielu, pokazowych lotów które sterowiec wykonywał w tym okresie po Niemczech. W roku 1935 zlikwidowano cmentarz żydowski przy ulicy Grudziądzkiej. 30 stycznia 1945 roku opustoszały Kwidzyn został zajęty bez walki przez Armię Radziecką i zamieniony w szpital polowy dla ok. 20 tys. rannych. Rosjanie, opuszczając miasto, spalili zabytkowe Stare Miasto wraz z ratuszem. Od 1945 roku w granicach Polski. W Kwidzynie zachowała się spora część autochtonicznej ludności polskiej, jednak większą część mieszkańców stanowili repatrianci z Grodna. Po przejęciu miasta przez administrację polską wypalone kamienice zostały rozebrane, a uzyskane w ten sposób cegły zostały wykorzystane do odbudowy Warszawy.
Po wojnie zmiana dotychczasowej nazwy Marienwerder na Kwidzyn ustalona została Rozporządzeniem Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 7 maja 1946r. (Monitor Polski Nr 044, poz. 085).
Od 1999 roku miasto powiatowe w województwie pomorskim. 23 września 2007 roku wybuchł wielki pożar Urzędu Miasta i Starostwa w Kwidzynie.
Zabytki
Przed II wojną światową w Kwidzynie istniała dzielnica Starego Miasta z ratuszem i kamienicami podcieniowymi. Obecnie, z zabytków Starego Miasta, zachowały się:
- zespół zamkowo-katedralny:
- zamekkapituły pomezańskiej wzorowany na zamkach krzyżackich. Jego budowę rozpoczęto w roku 1322 a ukończono w drugiej połowie XIV wieku. Skrzydła południowe i zachodnie zostały rozebrane w końcu XVIII w.
- katedra(Kościół św. Jana Ewangelisty) z XIII i XIV wieku.
- cela przykościelna w której ostatni rok życia spędziła błogosławiona Dorota z Mątowów.
- fragmenty murów miejskich z XIV w.
- ruiny wieży ratusza z XIV w., rozbudowywanego w XIX i zniszczonego w czasie wojny
- tzw. pałac Fermora z lat 1757-1763, rozbudowany na siedzibę władz regencji w XIX w., z płaskorzeźbionym fryzem z 1802
- dawny szpital św. Jerzego z XVIII w., przebudowany w latach 1859-60
- budynek Wyższego Sądu Ziemskiego z lat 1798-1800
- domy klasycystyczne z około 1800
- spichlerz szachulcowy z początku XIX w.
- dawna synagoga z lat 1830-32
- dawne Gimnazjum Królewskie z lat 1835-38 i 1873
- kościół Św. Trójcy z lat 1846-1858 zbudowany w tzw. stylu arkadowym (Rundbogenstil) wg projektu K. F. Schinkla
- dawna siedziba Zachodniopruskiego Ziemstwa Kredytowego z lat 1864-66, rozbudowana w 1879, w 1920 roku siedziba Komisji Plebiscytowej, obecnie sąd rejonowy
- neogotycki zespół koszar wojskowych z lat 1877-79 (budynek sztabu, koszary, wartownia, hala sportowa, ujeżdżalnia, magazyn)
- kaplica metodystów z końca XIX w.
- kaplica staroluterańska (obecnie rzym.-kat.) z końca XIX w.
- spichlerze murowane z XIX w.
- kamienice i domy z okresu od końca XIX do początku XX w.
- budynek dawnego Urzędu Finansowego z końca XIX w.
- neogotycka poczta z lat 1911-13
- zespół zabudowy dawnej Królewskiej Stadniny Koni z lat 1907-10 (przy ul. Miłosnej)
- Urząd Miasta z lat 1918-25.
Wieczorem, 23 września 2007 roku poddasze gmachu zostało zniszczone wskutek pożaru.
- budynki z okresu międzywojennego: konsulat Polski (ob. przedszkole), Gimnazjum Polskie z lat 1934-36, szkoła zawodowa (ob. szkoła podstawowa)
- W murach katedry najprawdopodobniej odkryto szczątki 3 mistrzów zakonu krzyżackiego
Komunikacja i transport
Drogi
Przez miasto przebiega droga krajowa nr 55, prowadząca na północ do Malborka oraz na południe do Grudziądza, droga wojewódzka nr 521 prowadząca do Iławy. Na północ od miasta przebiega droga krajowa nr 90 z mostem wantowym na Wiśle, łącząca Kwidzyn z drogą krajową nr 91 na lewej stronie rzeki i dalej z autostradą A1. Mniejszą rolę odgrywa wojewódzka nr 518 i droga wojewódzka nr 588 oraz droga wojewódzka nr 532 prowadzącą do stacji kolejowej Kwidzyn.
Kwidzyński układ dróg charakteryzuje duża liczba rond
źródło: Kwidzynopedia.pl